Çernobil saldırısı ne kadar tehlikeli olabilir? Radyoaktif salınımı kapıda mı?Dünyanın en büyük nükleer felaketinin yasşandığı Çernobil Nükleer Santrali’nin 4 numaralı reaktörü saldırıya uğradı. Rusya ve Ukrayna saldırı için birbirlerini suçlarken, nükleer endişeler arttı. Vurulan reaktör, 26 Nisan 1986’da patlayan ve Avrupa’nın büyük bir kısmına radyoaktif serpinti yayan aynı reaktör. Peki son saldırı, Çernobil’i nasıl etkileyecek? Dünya hangi tehlikelerle karşı karşıya?
15.02.2025 – 14:01
Haberler – AP
Ukrayna’nın “nükleer hayaletleri” dünyanın en kötü nükleer kazasının yaşandığı Çernobil’e yönelik dün gerçekleşen saldırının ardından yeniden gündeme geldi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, dün yapığı açıklamada, Çernobil Nükleer Santrali’nin koruyucu dış kabuğuna savaş başlığı taşıyan bir Rus insansız hava aracının isabet ettiğini duyurdu.
Rusya saldırıyı reddetti ve Ukrayna’yı sahte bayrak saldırısı düzenlemekle suçladı.
Birleşmiş Milletler’in nükleer gözlemcisi Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (IAEA) göre saldırı, santralin iç koruma kabuğunu delmedi ve radyasyon seviyeleri artmadı.
ZAMANLAMA HASSAS
Olayın, yaklaşık üç yıldır devam eden savaşı sona erdirmenin yollarını aramak üzere dünya liderlerinin bir araya geldiği Münih Güvenlik Konferansı’nın arka planına denk gelmesi nedeniyle zamanlama hassas.
Hem Rusya hem de Ukrayna, diğerinin ABD Başkanı Donald Trump’ın bir barış anlaşmasına aracılık etme çabalarını raydan çıkarmaya çalıştığını iddia ederek karşılıklı suçlamalarda bulundular.
BM gözlemcisi IAEA’nın başkanı Rafael Mariano Grossi, dünkü olayın son derece endişe verici olduğunu ve devam eden savaş sırasında nükleer güvenliğe yönelik kalıcı risklerin altını çizdiğini söyledi.
Grossi yaptığı açıklamada “Rehavete yer yok ve IAEA yüksek alarmda olmaya devam ediyor. Bir kez daha Ukrayna’nın nükleer tesisleri çevresinde azami askeri itidal çağrısında bulunuyorum” dedi.
TEHLİKENİN BOYUTU NEDİR?
Ukrayna lideri Zelenski, bir Rus insansız hava aracının Çernobil’in 4 numaralı reaktörünün kalıntılarını örten kabuğa çarptığını söyledi. Bu, 26 Nisan 1986’da patlayan ve Avrupa’nın büyük bir kısmına radyoaktif serpinti yayan aynı reaktör.
2019 yılında inşa edilen 2 milyar avroluk yapı, patlayan reaktörden geriye kalanların üzerine inşa edilen orijinal beton sığınağı çevreledi.
Metalden yapılan ve patlayan reaktörden herhangi bir radyoaktif salınımı önlemek üzere tasarlanan dış kabuk, reaktörü her türlü dış tehlikeden korumayı amaçlıyor.
Uzmanlar insansız hava aracının, çok daha ağır bir darbeye dayanabilen orijinal beton barınağın bütünlüğünü tehdit etmediğini bildirdi.
Çernobil’deki diğer üç nükleer reaktör, uzun zaman önce kapatıldı, ancak santralde kullanılmış yakıt ve kirlenmiş ekipmanlar sökülmeyi bekliyor.
RUSYA HAREKETE GEÇTİ
Avrupa’nın en büyüğü olan ve Rusya tarafından ele geçirilen Zaporijya Nükleer Santrali’nin bazı bölümleri defalarca Rusya ve Ukrayna’ya ait insansız hava araçları tarafından vuruldu ancak hiçbiri radyoaktif tehditlere yol açmadı.
Yine de bu hafta başında yaşanan bir dizi saldırı, Zaporijya santralindeki gözlemcilerin planlanan rotasyonunun iptal edilmesine neden oldu.
Rus birliklerinin savaşın ilk haftalarında Çernobil’i işgal etmesi, hasara yol açabilecekleri ve radyoaktif bir kazayı tetikleyebilecekleri korkusuna yol açmıştı.
Rusların Mart 2022 sonlarında çekilmesinden bu yana Ukrayna, feshedilen sahaya anti-dron sistemleri ve anti-tank bariyerleri de dahil olmak üzere daha fazla koruma yerleştirmek için harekete geçti.
RADYOAKTİF BOZUNMA BİNLERCE YIL ISI YAYIYOR
Yaklaşık üç yıldır devam eden çatışmalar nedeniyle Çernobil’deki kritik soğutma sisteminin yanı sıra Ukrayna’nın aktif dört nükleer santralinde de defalarca elektrik kesintisi yaşandı ve bu da kullanılmış nükleer yakıtın aşırı ısınabileceği endişesine neden oldu.
Kesintiler genellikle yakınlardaki elektrik hatlarına yapılan bombardıman ya da insansız hava aracı saldırılarını takip ederek arzı kesintiye uğratıyor.
Nükleer güvenlik uzmanları Associated Press’e, yakıt çubukları enerji üretmek için kullanıldıktan sonra içlerindeki radyoaktif bozunmanın binlerce yıl boyunca devam ettiğini ve ısı yaydığını söyledi.
Bu nedenle yakıt çubukları soğutma havuzlarına konuluyor ve burada hem su hem de elektrikle çalışan bir ısı değişim pompası ile soğutuluyor.
İsveç Radyasyon Güvenliği Kurumu ve diğerleri, Çernobil’deki bir elektrik kesintisinin en az birkaç hafta boyunca riskli bir radyasyon olayına yol açmayacağını tahmin ediyor.
Bunun nedeni, yakıt depolama havuzlarının çok derin olması ve soğutma pompaları dursa bile içlerindeki suyun kaynamasının uzun zaman alacak olması.
Yine de elektrik eksikliği, güvenliği artırmak için kurulan IAEA’nın radyasyon izleme sistemlerini köreltecektir.
Uzmanlar bir insansız hava aracı ya da füze saldırısının, en azından yetkililere harekete geçmeleri için zaman tanımadan, büyük bir radyoaktif salınımı tetikleme ihtimalinin düşük olduğunu söylese de savaş sırasında elektriklerin kesilmesi ya da nükleer santrallerin kasıtlı olarak hedef alınması yine de ciddi bir paniğe yol açabilir ve barış çabalarını baltalayabilir.
- Etiketler :
- Haberler –
- Ukrayna-Rusya Savaşı
- Nükleer Santral
- Çernobil Nükleer Santrali
Haber Kaynak : NTV.COM.TR
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
News
